Logo One Planet
Panterkauri
Panterkauri

Panterkauri

Deze schelp werd in het begin van de 20e eeuw gevonden in de terp van Lekkum in Friesland. Destijds werden overal terpen afgegraven om vervolgens de vruchtbare aarde als grondverbetering te gebruiken. De bodemvondsten werden aan belangstellenden verkocht. Zo kon het Museon-Omniversum deze panterkauri verwerven.

Uit verre streken

Deze schelp, Cypraea pantherini ofwel panterkauri, heeft als leefgebied de Rode Zee en de Golf van Aden. Vanuit dat gebied werden in de vroege middeleeuwen deze kauri's in groten getale verhandeld naar West-Europa. In het havengebied van de grote handelsplaats Dorestad (Wijk bij Duurstede) werden dan ook twee panterkauri’s teruggevonden. Het was destijds gebruikelijk de doden in hun graf voorwerpen mee te geven. Hierbij waren soms amuletten, zoals de panterkauri.

Vruchtbaarheidsamulet

De vorm van de panterkauri maakte het tot een voor de handliggend amulet ter bevordering van de vruchtbaarheid van vrouwen. In heel West-Europa werden panterkauri's in vrouwengraven teruggevonden, allemaal vanuit het Arabische gebied naar West-Europa verhandeld. In grote delen van Nederland is de grond te zuur voor de conservering van voorwerpen van kalk, maar in het terpengebied bleef organisch materiaal goed bewaard. Toch zijn panterkauri’s zeldzaam. Naast de exemplaren uit Lekkum en Dorestad bleef er één andere bekend uit een vrouwengraf in Ferwerd. Dat was eveneens een terp ten noorden van Leeuwarden. Helaas is onbekend of de panterkauri van Lekkum uit een graf kwam of een losse vondst was.

De panterkauri is te vinden in de tentoonstelling One Planet in de vitrine over vruchtbaarheid, zwangerschap en geboorte.